Categorieën
Artikelen van happyChaos

‘Bitcoin: niets meer dan een breekijzer voor het libertarisme’

Een aantal chaoten schreef een artikel over de manier waarop de bitcoin gezien kan worden als een middel om overheidsregulering te ondermijnen.

Het negende levensjaar van de bitcoin was wat betreft aandacht zowel als waarde een groot succes: een stijging van 1.400 procent joeg de prijs tot zo’n 15.000 euro. Maar valt deze enorme prijsstijging wel te rechtvaardigen door het nut van de munt? Van de meest gehoorde argumenten blijft er ten hoogste één overeind: de bitcoin is een middel om overheidsregulering te ondermijnen. Daarmee is het een droom voor aanhangers van het libertarisme, die de macht van de overheid het liefst tot een minimum beperkt zien.

Digitale geldtransacties zijn al decennia mogelijk, te verwerken door een bank naar keuze. De vernieuwing van de bitcoin is dat de tussenkomst van een bank niet meer nodig is. De blockchaintechnologie die dit faciliteert, heeft momenteel als bijkomstigheid dat transacties op z’n minst een paar minuten duren en een paar eurocent kosten. Dit maakt de bitcoin al meteen ongeschikt voor pinbetalingen in winkels en microbetalingen op het internet, waar respectievelijk ogenblikkelijke en kosteloze transacties voor nodig zijn. Daarnaast is het door de volatiliteit van de munt maar de vraag of winkeliers, klanten en andere partijen deze valuta ooit boven de euro, met haar relatief rustige koersontwikkeling, zullen verkiezen. Ook overstijgt het beruchte energieverbruik van het essentiële delven van bitcoins inmiddels dat van heel Nieuw-Zeeland. Het is onzeker of al deze technische mankementen van de bitcoin ooit opgelost kunnen worden.

Misschien dat internationale overboekingen van hoge bedragen in bitcoin iets sneller of goedkoper zijn dan via een bank, maar daar staat tegenover dat je geen instantie hebt om bij aan te kloppen als je geld door een knip-en-plakfout of computervirus op de verkeerde bestemming terecht is gekomen. Dit jaar maakt de ECB het banken overigens mogelijk om binnen de EU ogenblikkelijk geld over te maken; het is niet zonder reden dat die functionaliteit begrensd is tot een bedrag van ten hoogste 15.000 euro.

Bovendien is het maatschappelijk niet wenselijk om geldcreatie buiten een centrale monetaire autoriteit te laten plaatsvinden. De centrale bank kan, door middel van het bijdrukken van geld en het beïnvloeden van de rente, namelijk de inflatie sturen en reageren op economische instabiliteit. Monetair beleid is beter af in handen van een verantwoording afleggende, centrale instantie, zoals de ECB, dan bij de weliswaar transparante, maar ook gewetenloze wiskunde.

Biedt de bitcoin dan uitkomst voor mensen die helemaal geen toegang hebben tot internetbankieren? Zouden ze op het Afrikaanse continent bijvoorbeeld bitcoins naar elkaar over kunnen maken met de oude Nokia’s die daar nog erg populair zijn? Omdat er geen bitcoinsoftware bestaat voor telefoons zonder internet, zou er een centrale partij nodig zijn om de transacties te verwerken. Dergelijke mobiele betalingsverstrekkers waren er al vóór de bitcoin en worden nog steeds veel gebruikt, daar voegt de bitcoin niets aan toe. Een vorig jaar gepubliceerd rapport van de VN beaamt dat het gebrek aan de nodige infrastructuur gedecentraliseerd gebruik van de bitcoin onmogelijk maakt voor het arme deel van Afrika.

Zelfs na acceptatie van het feit dat centrale partijen beter zijn in het verwerken van transacties, zien sommigen nog heil in de bitcoin als waardeopslag. Zij beweren dat spaargeld beter gestald kan worden in een beperkte grondstof als bitcoin of goud,

dan bij een bank die kan omvallen. Ook voor dit doel is het bestaansrecht van de bitcoin marginaal. Naast het feit dat mensen hier al tegen beschermd worden door het depositogarantiestelsel, is het maar zeer de vraag of men zelf de verantwoordelijkheid wil dragen om zijn spaargeld digitaal te beveiligen.

Dan rest ons nog één manier waarop de bitcoin een nuttige toevoeging vormt op het huidige monetaire systeem. De munt faciliteert financiële transacties voor hen die bereid zijn af te zien van de bescherming die de overheid biedt, opdat ze zich niet aan haar regels hoeven te houden. Dat ze daarbij de overheid omzeilen deert ze niet. Van donaties aan Wikileaks tot losgeld bij ransomware: de bitcoin is een breekijzer voor libertarisme.