Terug naar de Toekomst

Odeon, 8 mei 2005

Met Lee Silver, Robbert Dijkgraaf, Tommy Wieringa, Maarten Frankenhuis, Boris van der Ham, Maarten van Rossem, Jaap Goudsmit, Raph Evers, Harry Priem, Wim Rietdijk, Noortje Marres, Wim Rietdijk, Jan van der Putten, Atzo Nicolaï, Michel Houellebecq, Hendriekje de Jong, Yorick Swart, Rogier in ’t Hout, Robert Schoemacher en Botlek.

21 juli 1969 zette Neil Armstrong de eerste stap op de maan. De beelden gingen de hele wereld over en zelfs de meest ingedutte huiskamer stond ervan op zijn kop. In de toekomst zou alles anders worden. We zouden de maan gaan bewonen, we zouden naar Mars gaan. The sky was, letterlijk, the limit.

17 december 1938 slaagde Otto Hahn er voor het eerst in om atoomkernen te splitsen. Voor zijn werk zou hij enkele jaren later de Nobelprijs ontvangen en terecht, want de ontdekking van kernenergie zou de wereld fundamenteel veranderen. Kerncentrales schoten als paddestoelen uit de grond en we waren voor altijd voorzien van energie.

28 februari 1953 ontdekten James Watson en Francis Crick de moleculaire structuur van het desoxyribonucleïnezuur, DNA. “We had found the secret of life”, zei Watson zelf. Iedereen dacht dat het tipje van de sluier opgelicht was en dat de informatie van het menselijk genoom nu voor het oprapen lag. We keken naar een toekomst zonder ziekten. We zouden alles, maar dan ook echt alles te weten komen en niets was onmogelijk.

Maar ergens tussen toen en nu zijn al die wetenschappelijke beloften gesneuveld en heeft onze fantasie het af moeten leggen tegen de realiteit: Op de maan zijn we al jaren niet meer geweest en in plaats daarvan vliegt er eens in de zoveel tijd een miljoenen kostende ruimtesonde als kamikazepiloot te pletter op Mars; Tsjernobyl heeft ons doen inzien dat een duurzame oplossing voor het energievraagstuk vooralsnog niet is gevonden, net zoals een oplossing voor het zich ophopende nucleaire afval. En terwijl de DNA fingerprint als quasi-bewijs in de boevenvangst fungeert, sterven er hele volksstammen aan de gevolgen van AIDS. Waren we naïef en staan we nu met lege handen?

Zijn we als mensheid dan opgehouden te dromen? Is wetenschappelijke vooruitgang een illusie gebleken? Maar moeten we dan niet juist nú blijven fantaseren over het grensverleggende? En wat zijn dan die hedendaagse visies op onze toekomst? Hierover willen we het graag hebben en daarom organiseert stichting happyChaos op zondag 8 mei in de Odeon een avond vol debat en spektakel, maar bovenal een avond vol visies: happyChaos: Terug naar de Toekomst!