Monddood? Hoe stoppen de Angstmachine?

Hotel Arena, 12 november 2004

Met Ahmed Aboutaleb, Ahmed Marcouch, Cees Wijburg, Job Cohen, John Jansen van Galen en Lennart Booij.

Amsterdam, 2 november 2004: Cinéast en opiniemaker Theo van Gogh wordt vermoord. Nederland verkeert in een staat van shock. Een spoeddebat over de vrijheid van meningsuiting, de angstmachine en de zwijgzame kudde. Wij laten ons niet monddood maken. We zullen praten en discussiëren, problemen benoemen en zoeken naar oplossingen. Alléén door ons uit te spreken kunnen we de angstmachine stoppen.

De moord op Theo van Gogh maakt op een extreme manier duidelijk dat deelname aan het publieke debat niet vrijblijvend is. Al enkele jaren worden politici en opiniemakers bedreigd om wat zij zeggen en daarmee wordt hun functioneren ondermijnd.

“Wie met vuur speelt, kan vuur verwachten,” zei een islamitische jongere na de moord. Heeft Van Gogh zijn dood over zichzelf afgeroepen? Moeten opinieleiders zoals hij, Ayaan Hirsi Ali, Paul Cliteur of Geert Wilders hun toon matigen om ‘de boel bij elkaar te houden’? Het vrije woord lijkt vatbaar geworden voor angst en daarmee voor zelfcensuur.

happyChaos brengt politici en opinieleiders bijeen om te bepalen of er een grens is aan wat er gezegd en daarmee gedacht mag worden. Moet in een opensamenleving als de Nederlandse de vrijheid van meningsuiting ingeperkt worden ten behoeve van bescherming tegen discriminatie en de vrijheid van godsdienst of ‘moet je alles maar kunnen zeggen?’ Is de vrijheid van godsdienst niet toegerust op de problemen die nu ontstaan tussen de Islamieten en andere Nederlanders?