Terwijl wij voldaan nagenieten van De Nieuwe Mecenas hier alvast een verslag van de avond door Robin van Wechem.
15 mei 2011.
Wie wil er nog voor kunst betalen nu de overheid bezuinigt? De eigenzinnige chaoten van happyChaos organiseerden een zoektocht naar de nieuwe mecenas, beschermheer van de kunsten. In debatcentrum De Nieuwe Liefde in Amsterdam lieten ze vrijdagavond vier deskundigen met elkaar discussiëren maar stelden ook de rol van het publiek centraal. Kiezen tussen kunst en bier bleek nog niet zo gemakkelijk.
Groendienst
“Een museum is als de groendienst, het onderhoudt een collectieve voorziening, beheert het eigendom van de overheid,” zegt Benno Tempel, directeur van het Gemeentemuseum Den Haag. “De term subsidie is daarom nogal verwarrend. Eigenlijk zouden musea – net als groendiensten – de overheid een rekening moeten sturen voor hun diensten.” Hoogleraar Fiscaal Recht aan de Erasmus Universiteit en fiscalist bij advocatenkantoor Allen&Overy Sigrid Hemels stemt daarmee in: “Musea krijgen geen giften voor de boekhouding of de beveiliging maar maken die kosten wel.”
Gaten vullen
Tijdens het debat tussen de vier deskundigen komt vooral de wisselwerking tussen staat en markt aan bod. “Een mecenas wil niet de gaten opvullen die de overheid heeft laten vallen,” zegt Hemels. “Mecenaat begint bij de band tussen kunstinstelling en beschermheer. Die kan de overheid faciliteren met belastingaftrek maar het initiatief ligt bij de kunstinstelling.” Hoogleraar Filantropische Studies aan de Vrije Universiteit Theo Schuyt beaamt dat: “Als je als instelling twintig procent meer opbrengsten wil, moet je twintig procent meer van je tijd in wervingsactiviteiten steken. Waar moet het geld anders vandaan komen als het niet van de overheid komt?”
Durven vragen
Voor slimmer netwerken is echter wel een mentaliteitsverandering nodig. “Je moet niet zielig zijn, aan zielige mensen wordt niet gegeven,” zegt Roy Cremers, oprichter van het project www.voordekunst.nl, waarbij mensen online kunnen doneren voor een kunstproject dat de maker in een filmpje kort introduceert. “Je moet niet bedelen maar jezelf profileren, het aantrekkelijk maken voor mensen om je te steunen.” “Kunst is ook goed voor de reputatie van een bedrijf,” vult Schuyt aan. “Stukadoor- of grindbedrijven die heel vermogend zijn, kunnen met het steunen van kunstprojecten hun bedrijf wat meer allure geven.”
Betrokkenheid
Tegelijkertijd moeten instellingen wel de mecenas zoeken die bij hen past. “Een klein kindertheater heeft er veel meer aan de ouders van het jonge publiek om een donatie te vragen dan grote bedrijven,” zegt Hemels. Een concreet doel verhoogt bovendien de opbrengst. “Het Nationale Ballet vroeg mensen voor de voorstelling Coppelia bij te dragen aan de kostuums,” vertelt ze. “Kleine meisjes uit Amsterdam Zuid gingen de deuren langs om geld in te zamelen, om vervolgens met hun moeders naar de voorstelling te gaan, die ook hun vriendinnen weer meenamen. Zo sloeg het ballet twee vliegen in één klap, meer geld en meer bezoekers.” “Het gaat om het creëren van betrokkenheid,” zegt Schuyt. “Wij vragen geen geld, wij vragen betrokkenheid, dat is wat instellingen moeten communiceren.”
Kijken, niet kopen
Na de lezing over het ‘oude’ mecenaat van Helene Kröller-Müller van kunsthistorica Eva Rovers is het publiek aan zet. Verspreid door het gebouw vertonen verschillende jonge kunstenaars hun werk in ruil voor muntjes die bij de organisatie kunnen worden gekocht. Dichteres Nafiss Nia leest in de lift voor uit haar werk, de dames van het Kobra Ensemble zingen a capella liederen en fotograaf Maarten Schröder maakt portretfoto’s van bezoekers. Het doel is zo veel mogelijk muntjes in te zamelen, waarvan de opbrengst aan het eind van de avond naar Red Light Radio gaat, een van de projecten van de website van Roy Cremers. Vlak voor het eindoptreden van de band The Tunes, die met hun hyperige vrolijkheid de zaal aan het springen krijgen, geeft gastvrouw Sophie Derkzen de aanwezigen een reprimande voor hun gierigheid. “Jullie doneerden gemiddeld slechts 1,08 muntje per persoon, dat staat gelijk aan 1,35 euro. Ik heb zo het idee dat de opbrengst van het bier een stuk hoger ligt.” De 200 miljoen euro bezuinigingen worden komend jaar in ieder geval niet door studenten gecompenseerd.
Bron: Erasmusjournalisten.nl